Czym różni się zadatek od zaliczki? – tłumaczymy!

Czym różni się zadatek od zaliczki? – tłumaczymy!

Czym różni się zadatek od zaliczki?

Zadatkiem określa się nic innego, jak dodatkowe zastrzeżenie umowne, zgodnie z nim podczas zawierania umowy jedna ze stron wręcza drugiej określoną sumę pieniędzy. Głównym zadaniem zadatku jest przede wszystkim to, że on zabezpieczać przed zerwaniem umowy przez jedną ze stron, ale oprócz tego jest to swoista forma odszkodowania za taki czyn. Z kolei zaliczką określa się w szczególności kwotę pieniędzy, która została wniesiona przez jedną ze stron umowy i kwota ta stanowi część przyszłego zobowiązania takiej umowy. Należy również powiedzieć, że zaliczka stanowi sumę środków pieniężnych, jaką wpłaca nabywca na poczet zakupu przyszłej usługi.

Co jest lepsze – zadatek czy zaliczka?

Jeżeli chodzi o kwestię porównania tego, co jest lepsze – zadatek czy zaliczka, to należy powiedzieć, że zadatek w przeciwieństwie do zaliczki nie podlega zwrotowi. W przypadku zadatku strona, która go dała może żądać podwójnej wartości, ale tylko wtedy, jeżeli kontrahent wycofa się z umowy. W innej sytuacji nie ma takiej możliwości. Z kolei zaliczka podlega zwrotowi w 100%. W związku z tym, jeżeli jesteśmy usługodawcą to korzystniej dla nas byłoby, jeżeli na konto otrzymamy zadatek. Bowiem w sytuacji, gdy druga strona umowy się z niej wycofa to zadatek można zachować dla siebie w całości. Natomiast, jeżeli to my, jako usługodawcy nie dostarczymy usługi to wtedy musimy oddać zadatek w dwukrotnej wysokości. Dlatego należy pamiętać, iż zaliczka nie zapewnia jakiejkolwiek gwarancji, że oczekiwana transakcja rzeczywiście dojdzie do zamierzonego skutku. Należy również zaznaczyć, że zaliczka jest wyłącznie niezobowiązującą formą jakieś rezerwacji produktu, bądź też usługi. Z kolei zadatek charakteryzuje się tym, że zapewnia ochronę obu stronom umowy, a równocześnie pełni rolę motywatora do wywiązania się z zawartej umowy. W związku z tym z całą pewnością można stwierdzić, iż zadatek jest lepszy, jeżeli chodzi o względy prawne i względy bezpieczeństwa podczas zawierania jakiejkolwiek umowy pomiędzy określonymi podmiotami.

różnice między zadatkiem a zaliczką

W jaki sposób można zażądać zwrotu zadatku?

Otóż, jeżeli chodzi o kwestię tego, w jaki sposób można zażądać zwrotu zadatku to należy powiedzieć przede wszystkim to, że uprawnienia do takiego działania pojawiają się zgodnie z prawem. W związku z tym, można zażądać zadatku od swojego kontrahenta w przypadku, gdy w nieodpowiedni sposób wywiązuje się on z zapisów umownych. W takim przypadku należy złożyć drugiej stronie oświadczenie woli, że odstępuje się od zawartej umowy z powyższej przyczyny. Od umowy można w takiej sytuacji wystąpić bez wyznaczenia dodatkowego terminu, można więc to zrobić w każdym momencie, jeżeli druga strona umowy nie wywiązuje się z jej zapisów.

Jaka powinna być kwota zaliczki oraz zadatku?

Kwota zaliczki i zadatku za każdym razem jest ustalana pomiędzy stronami danej umowy w sposób indywidualny. Dzieje się tak, ponieważ żadne przepisy prawne nie regulują w sposób precyzyjny, jaka wysokość zadatku albo zaliczki byłaby odpowiednia. Natomiast najczęściej można się spotkać z taką sytuacją, że zadatek lub zaliczka wynosi około trzydziestu procent wartości danej umowy.

Kiedy zaliczka jest uznawana, jako przychód podatkowy?

Zaliczka uznawana jest za przychód podatkowy w dniu, w którym nadszedł moment wydania danej rzeczy, bądź wykonania usługi. Natomiast nie później niż dzień: uregulowania wszystkich należności, bądź wystawienia faktury. Trzeba jednak pamiętać o tym, iż od tej zasady jest pewien wyjątek. Wyjątkiem tym jest to, że w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej za datę powstania przychodu uznaje się wyłącznie datę, jaką jest dzień zapłaty. W związku z tym, jeżeli nastąpiła taka sytuacja, że ciężko jest określić dzień powstania przychodu na zasadach ogólnych, to wtedy podatnik za datę powstania przychodu jest zobligowany przyjąć dzień otrzymania zapłaty. Podatnik ma również możliwość ustalania powstawania przychodu. Jest on zobowiązany poinformować o swoim wyborze w zeznaniu rocznym na formularzu PIT-36, bądź też PIT-36L.

Zatrzymanie zadatku lub zaliczki

Jeżeli wystąpi taka sytuacja, że zadatek lub zaliczka nie zostaną zwrócone z powodu rezygnacji zgodnie z postanowieniami umowy to wtedy wartość zamówienia netto, która stanowiła część zaliczki będzie traktowana, jako przychód pod stronie sprzedawcy w dniu rozwiązania umowy. Należy również powiedzieć to, że w przypadku, gdy zaliczka i zadatek rzeczywiście nie zostaną zwrócone to mimo to należy wystawić fakturę taką zaliczkę lub zadatek do zera. Faktura korygująca powinna zostać wystawiona za każdym razem, gdy umowa zawarta pomiędzy stronami jednak nie doszła do zamierzonego skutku. W takim przypadku uiszczona zaliczka przestaje pełnić swoistą rolę wynagrodzenia, a jedynie zaliczona, jako odszkodowanie. Oczywiście w takiej sytuacji przychód nie będzie się kwalifikował pod opodatkowanie podatkiem VAT. Równocześnie powinno zostać także skorygowane całościowe rozliczenie podatku od towaru i usług. Sytuacja taka powinna zostać również w odpowiedni sposób udokumentowana jakimś dowodem księgowym. Dowodem takim może być na przykład nota obciążeniowa.

Jak w odpowiedni sposób rozliczyć zadatek?

W przypadku rozliczania zadatku sprawa wygląda tak, że to działanie będzie za każdym razem uzależnione od powstania określonej sytuacji. A więc należy powiedzieć, że strona, która otrzymuje zadatek zobowiązana jest do wystawienia faktury z tego tytułu. Faktura za każdym razem musi zostać wystawiona między 30. dniem po otrzymaniu zadatku, a 15. dniem następnego miesiąca. Występuje również konieczność rozliczenia zwrotu otrzymanego zadatku, który przyczynił się do powstania obowiązku podatkowego. Trzeba także pamiętać o tym, że zatrzymany zadatek w takiej sytuacji stanowi swoistą formę odszkodowania za niewywiązanie się z warunków określonych w umowie. Same odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu, aczkolwiek trzeba pamiętać, że w związku z tym przedsiębiorca jest zobowiązany do wystawienia faktury korygującej.

różnice między zadatkiem a zaliczką

Jakie są skutki prawne zadatku?

Jeżeli chodzi o skutki prawne zadatku to należy powiedzieć przede wszystkim to, że aktualizują się one dopiero wtedy, gdy dłużnik nie dopełni swoich obowiązków z przyczyn, za które ponosi wyłączną odpowiedzialność. Warto również zaznaczyć, iż obligatoryjny zwrot zadatku jest również wtedy, gdy do rozwiązania umowy pomiędzy stronami doszło za porozumieniem obu stron. Nie należy jednak tej czynności mylić z odstąpieniem od umowy, ponieważ odstąpienie od umowy ma wyłącznie charakter jednostronny. Zadatek powinien być też zwrócony, gdy doszło do nie dopełnienia warunków umowy, ale z przyczyn, za które żadna ze stron nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności.

Skuteczne ustanowienie zadatku

Zadatek służy przede wszystkim temu, aby w odpowiedni sposób zdyscyplinować go do spełnienia określonego świadczenia. Dlatego działanie to powoduje w większej mierze wzmocnienie pozycji wierzyciela względem dłużnika, a nie samą umowę. Wręczenie zadatku będzie dokonane w sposób nieodpowiedni, jeżeli jedna ze stron umowy zobowiąże się wyłącznie do wręczenia sumy pieniężnej w przyszłości. Bowiem, aby doszło do skutecznego ustanowienia zadatku to trzeba tego dokonać od razu przy zawieraniu danej umowy. Przedmiotem zadatku mogą być nie tylko pieniądze, ale również różnorodne przedmioty o określonej wartości.

Przedawnienie roszczeń dotyczących zadatku

Jeżeli chodzi o kwestię przedawnienia roszczeń odnoszących się do zadatku to należy powiedzieć, że następuje to, gdy:

  • upłynął okres trzech lat, jeżeli chodzi o umowy związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, bądź też prowadzeniem innej działalności zawodowej
  • upłynął okres dziesięciu lat w przypadku innych podmiotów, którzy nie są przedsiębiorcami

Przedawnienie zwrotu zaliczki

W przypadku przedawnienia zwrotu zaliczki należy pamiętać, że następuje to z upływem roku, licząc od momentu, w którym umowa przyrzeczona miała zostać zawarta.

Podsumowanie

Aspekt rozróżnienia pomiędzy zadatkiem, a zaliczką stanowi bardzo istotną kwestię w odniesieniu do każdej zawieranej umowy. Bowiem te dwa działania są bardzo często ze sobą mylone. Otóż, należy powiedzieć, że są to dwie odrębne od siebie instytucje należące do prawa cywilnego. Jedną z podstawowych kwestii, która odróżnia te dwie instytucje od siebie jest przede wszystkim aspekt konsekwencji w przypadku niewykonania danej umowy. Każdy podmiot, który wręcza zaliczkę, bądź też zadatek określany jest mianem zlecającego. Natomiast podmiot, który zadatek lub zaliczkę otrzymuje określany jest, jako wykonawca. Aczkolwiek w przypadku konkretnych umów podmioty te mogą czasami być określane w sposób odmienny. Zaliczka charakteryzuje się tym, że jej funkcja zawsze jest czysto finansowa, ponieważ ma ona za zadanie pokryć koszty wynikające z danej umowy. Dlatego nie ma takiej możliwości, aby w jakichkolwiek przypadkach stanowiła ona karę za niewykonanie umowy. Z kolei zadatek ma charakter zamiennika kary umownej. Jest to swoiste zabezpieczenie wykonania umowy, a nie jak w przypadku zaliczki, jedynie pokrycie kosztów. W przypadku zadatku, prawo jego zatrzymania lub obowiązek wypłaty podwójnej kwoty przyczynia się do tego, że strona, która jest odpowiedzialna za poprawne wykonanie umowy robi wszystko, aby w prawidłowy sposób tego dokonać, ponieważ w przeciwnym razie będzie stratna. Dlatego też, głównym celem zadatku jest dążenie stron do tego, aby stosować się w odpowiedni sposób do wszystkich zapisów znajdujących się w umowie. Zadatek w dzisiejszych czasach jest znacznie częściej praktykowany, niż zaliczka.

Dodaj komentarz