Co to jest teoria X i teoria Y- teoria McGregora

Co to jest teoria X i teoria Y- teoria McGregora

Teoria X i teoria Y to teoria motywacji stworzona przez Douglasa McGregora w latach 60 XX wieku. Jest ona wykorzystywana w zarządzaniu zasobami ludzkimi i opisuje dwa zupełnie różne podejścia pracowników do pracy. Jeśli prowadzisz własną firmę lub jesteś kierownikiem i zarządzasz grupą ludzi, to koniecznie musisz znać teorię X i teorię Y oraz wiedzieć, na czym obie z nich polegają. Pomoże Ci to dopasować odpowiedni sposób na zarządzanie pracownikami, który przyniesie najlepsze efekty zarówno dla nich, jak i dla całej firmy. Odpowiednio zmotywowany pracownik to dobry pracownik, który pracuje na najwyższych obrotach. Jeśli zależy Ci na tym, aby pracowali oni bardziej efektywnie i wydajniej to zobacz, na czym polega teoria McGregora i zastosuj odpowiednią w miejscu pracy.

Teoria X – na czym polega?

Szefowie, którzy wykorzystują teorię X, są raczej pesymistycznie nastawieni do swoich pracowników. Ta teoria zakłada, że pracownicy są z natury leniwi i pozbawieni motywacji do pracy. Dodatkowo trzeba ich stale kontrolować, aby w ogóle wykonywali swoją pracę i przynosiła ona jakiekolwiek efekty. Taka osoba nie podejmuje się raczej dodatkowych wyzwań i nie przyjmuje dodatkowych obowiązków. Jej celem jest przepracowanie wyznaczonej w umowie liczby godzin i otrzymanie za to stosownego wynagrodzenia.

Ambicje pracownika z teorii X nie są zbyt wysokie i jedyne co może go zmotywować to najprawdopodobniej pieniądze za jego prace. Członkowie takiego zespołu prócz kontrolowania muszą mieć także jasny system kar i nagród. Nie ma co ukrywać, że taki pracownik zazwyczaj też niezbyt lubi swoją pracę i jest w niej ze względu na przyzwyczajenie i dobre warunki zatrudnienia. Jeśli ma taką możliwość, to będzie unikać obowiązków, a jeśli zostanie na tym przyłapany to będzie próbował zrzucić odpowiedzialność na kogoś innego.

Taką teorię stosuje się najczęściej w dużych korporacjach i fabrykach. Pracownicy otrzymują nagrody w postaci podwyżki, dopiero gdy uda im się wykonać jakąś  “normę”. Firma, która wykorzystuje teorię X ma zazwyczaj mocno rozbudowaną kadrę kierowniczą, która dzieli się na szczeble.

Teoria Y – na czym polega?

To teoria zupełnie odwrotna do teorii X. Według niej pracodawcy i kadra kierownicza jest pozytywnie nastawiona do pracownika i nie musi sprawować nad nim aż tak dużej kontroli. Relacje w takiej firmie opierają się na wzajemnym zaufaniu, a pracodawcy wierzą w umiejętności i motywację swoich pracowników.

Pracownik, który jest przedstawicielem teorii Y lubi swoją pracę i chętnie w niej przebywa. Dodatkowo potrafi się on podejmować wyzwań i ma duże ambicje, jeśli chodzi o swoje życie zawodowe. Często także wychodzi ze swoimi własnymi pomysłami i inicjatywami, które mają na celu rozwój firmy. Taka osoba lubi angażować się w podejmowanie decyzji i chce czuć, że jej zdanie ma znaczenie.

Teoria Y zakłada, że pracownik jest bardzo kreatywny, wymyśla ciekawe i innowacyjne rozwiązania problemów. Chce być nagradzany za swoją determinację, ale niekoniecznie motywuje go nagroda pieniężna. O wiele bardziej doceni możliwość awansu lub szkolenia, które podwyższy jego kwalifikacje zawodowe. Pieniądze stawia raczej na drugim planie i nie są one głównym powodem, który motywuje go do pracy.

Dla takiej osoby ważne jest, aby praca dawała nie tylko niezależność finansową, ale także szansę na rozwój i poszerzanie swojej wiedzy. Jednostka Y chce czuć się wyjątkowo, a nie tylko jak mała część w wielkiej machinie.

Szef zarządzający taką grupą pracowników powinien dać im więcej swobody, ponieważ to właśnie wtedy najlepiej im się pracuje. Jeśli tylko zapewni im odpowiednie warunki pracy i stałą szansę rozwoju to tacy pracownicy będą stale się odwdzięczać dobrze zrealizowaną pracą.

Która teoria lepiej się sprawdzi?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Najlepiej będzie, jeśli pracodawca połączy ze sobą obie te teorie i stworzy elastyczny sposób zarządzania pracownikami. Aby dopasować najlepszy sposób motywacji, do swojego zespołu musisz poznać jego potrzeby i wyczuć co najbardziej motywuje ich do pracy i w jakich warunkach pracuje im się najlepiej. Nie wrzucaj wszystkich do jednego worka i staraj się być elastyczny, jeśli chodzi o podejście do każdego z osobna. W każdym miejscu pracy znajdziesz zarówno przedstawicieli teorii X, jak i teorii. Teoria McGregora zarówno jedna, jak i druga może Ci ułatwić komunikację zarówno z jedną, jak i drugą grupą. Zamiast wybierać jeden rodzaj zarządzania, postaraj się połączyć cechy obu teorii.

Dodaj komentarz